Αριθμός Απόφασης: 16980/2019

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΑΣ

Τμήμα 13ο Μονομελές

σ υ ν ε δ ρ ί α σ ε δημόσια στο ακροατήριό του στις 8 Μαΐου 2019, με δικαστή την Ιωάννα Μπασιούκα, Πρωτοδίκη Δ.Δ. και γραμματέα την Αικατερίνη Καραγεώργου, δικαστική υπάλληλο,

γ ι α να δικάσει την προσφυγή με χρονολογία κατάθεσης 23.5.2016,

τ ω ν : 1) ετερόρρυθμης εταιρείας με την επωνυμία .............. με το διακριτικό τίτλο ............. που εδρεύει στην Αθήνα (οδός ..................) και 2) .................., κατοίκου ............., που παραστάθηκαν με δήλωση, κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του ΚΔΔ, της δικηγόρου Αννίτας Γαραντζιώτη,

κατά του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου (νπδδ) με την επωνυμία «Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων - Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Μισθωτών» (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ), και ήδη του νπδδ με την επωνυμία «Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης» (ΕΦΚΑ), ως καθολικού διαδόχου αυτού (άρθρα 51, 53 παρ. 1 και 70 παρ. 9 του ν. 4387/2016, Α΄ 85), που εκπροσωπείται από το Διοικητή του και παραστάθηκε με δήλωση κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του ΚΔΔ, της πληρεξούσιας δικηγόρου του ..............

Αφού μελέτησε τη δικογραφία

Σκέφθηκε κατά το νόμο

1. Επειδή, με την κρινόμενη προσφυγή, για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (βλ. το με κωδικό πληρωμής 27068408595906180051 έντυπο e-παραβόλου της Γεν. Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων μετά του οικείου αποδεικτικού εξόφληση της Εθνικής Τράπεζας), ζητείται να ακυρωθεί η Μ40/4.4.2016 Πράξη Επιβολής Προστίμου του αρμόδιου οργάνου της Ειδικής Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφάλισης (ΕΥΠΕΑ) Περιφέρειας Αττικής του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Με την εν λόγω πράξη επιβλήθηκαν σε βάρος της πρώτης προσφεύγουσας εταιρείας, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 20 του ν.4255/2014 και της κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσας Φ.11321/11115/802/2.6.2014 απόφασης των Υπουργού και Υφυπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, δύο αυτοτελή πρόστιμα, συνολικού ποσού 11.049,44 ευρώ, ήτοι 10.549,44 ευρώ λόγω μη αναγραφής σε Πίνακα Προσωπικού (Ε4) της αναφερόμενης σε αυτήν εργαζόμενης ηλικίας άνω των 25 ετών και 500 ευρώ λόγω μη τήρησης του ισχύοντος Πίνακα Προσωπικού στην επιχείρηση που διατηρεί αυτή επί της οδού ............. στην Αθήνα.

2. Επειδή, ενεργητικώς νομιμοποιούμενη προς άσκηση προσφυγής κατά πράξης επιβολής διοικητικού προστίμου που εκδόθηκε στο όνομα ετερόρρυθμης εταιρείας είναι μόνο η ίδια η εταιρεία και όχι ο ομόρρυθμος εταίρος (πρβλ. ΣτΕ 284/2014, 550/2013, 395/2013). Συνεπώς, η κρινόμενη προσφυγή στρεφόμενη κατά της ανωτέρω πράξης που εκδόθηκε στο όνομα της πρώτης προσφεύγουσας κατά το μέρος που ασκείται από το δεύτερο προσφεύγοντα ατομικά, υπό την ιδιότητα του ομορρύθμου εταίρου της, εφόσον, μάλιστα, δεν μνημονεύεται ρητώς σε αυτήν ως συνυπόχρεος (πρβλ. ΣτΕ 1981/2012), πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη λόγω έλλειψης ενεργητικής νομιμοποίησης αυτού, κατ’ άρθρο 64 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ΚΔΔ, που κύρωθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2717/1999, Α΄97), ενώ, κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων, δεν καταλογίζονται σε βάρος αυτού τα δικαστικά έξοδα του καθ΄ου ΕΦΚΑ (άρθρο 275 παρ. 1 εδ. ε’ του ΚΔΔ). 

3. Επειδή, κατά τα λοιπά η προσφυγή ασκείται παραδεκτώς από την πρώτη προσφεύγουσα εταιρεία και πρέπει να εξετασθεί, περαιτέρω, κατά το νόμο και την ουσία

4. Επειδή, στο άρθρο 20 του ν. 4255/2014 (A΄ 89) ορίζεται ότι: «Παράγραφος 1: Κατάργηση υποχρέωσης τήρησης Ειδικού Βιβλίου Καταχώρισης Νεοπροσλαμβανόμενου Προσωπικού. 1. "Η περίπτωση στ΄ της παρ. 9 του άρθρου 26 του α.ν. 1846/1951 (Α΄ 79), όπως ισχύει, καταργείται από 1.6.2014." Παράγραφος 2: Τροποποίηση αρμοδιοτήτων Ε.ΥΠ.Ε.Α. μετά την κατάργηση του Ειδικού Βιβλίου. 1. Τα δεύτερο και τρίτο εδάφια της περίπτωσης β΄ της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 2556/1997 (Α΄ 270), όπως ισχύει, αντικαθίστανται από 1.6.2014 ως εξής: "Διενέργεια επιτόπιων ελέγχων σε επιχειρήσεις για τη διαπίστωση της υποβολής και τήρησης, ορθής ή μη, των εντύπων Ε3 (αναγγελία πρόσληψης) και Ε4 (πίνακας προσωπικού), όπως αυτά καταγράφονται στο άρθρο 2 της υπ’ αριθμ. 5072/6/25.2.2013 (Β΄ 449) απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, όπως αυτή κάθε φορά ισχύει, καθώς και για την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ. Ο έλεγχος αυτός αφορά στην επιβολή προστίμου περί μη αναγραφής εργαζομένου στον πίνακα προσωπικού. Σε περίπτωση μη τήρησης και μη ανάρτησης του πίνακα προσωπικού επιβάλλονται πρόστιμα, όπως αυτά ορίζονται με την απόφαση της περίπτωσης 7 της παρούσας παραγράφου. Έλεγχος της ορθής υπαγωγής στην ασφάλιση και της τήρησης της ασφαλιστικής νομοθεσίας" 2. Τις αρμοδιότητες ελέγχου και επιβολής των ανωτέρω προστίμων ασκούν και οι αρμόδιοι υπάλληλοι των υποκαταστημάτων του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ … 6. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας που εκδίδεται μέχρι τις 10.5.2014, μετά από γνώμη του Δ.Σ. του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και του Σ.Ε.Π.Ε., δύναται να ρυθμίζεται το ύψος, ο τρόπος υπολογισμού του προστίμου, η διαδικασία, ο συγχρονισμός των ελεγκτικών υπηρεσιών, ο τρόπος και ο χρόνος διαβίβασης των εκθέσεων και δελτίων ελέγχου μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών και κάθε άλλο ειδικό θέμα ή αναγκαία λεπτομέρεια που αφορά την εφαρμογή των προηγούμενων παραγράφων …». Κατ’ εξουσιοδότηση της τελευταίας διάταξης, εκδόθηκε η, ισχύουσα κατά τον κρίσιμο χρόνο, Φ.11321/11115/802/2.6.2014 απόφαση Υπουργού και Υφυπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας (Β΄ 1551), η οποία προβλέπει, στο άρθρο 1 περ. α΄, ότι: «α) Ελεγκτές της Ε.ΥΠ.Ε.Α. και αρμόδιοι υπάλληλοι του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ που κατά τον επιτόπιο έλεγχο διαπιστώνουν τη μη αναγραφή εργαζομένου στον ισχύοντα πίνακα προσωπικού που τηρείται από τον εργοδότη, επιβάλλουν διοικητική κύρωση (πρόστιμο) σύμφωνα με το άρθρο 4 της παρούσης, κατά δέσμια αρμοδιότητα, χωρίς προηγούμενη πρόσκλησή του για παροχή εξηγήσεων ως κατωτέρω: Παράβαση: Μη αναγραφή εργαζομένου στον πίνακα προσωπικού. Επιβαλλόμενο πρόστιμο: ο κατώτατος νόμιμος νομοθετημένος μισθός, μη προσαυξημένος για κάθε τριετία προϋπηρεσίας επί (18) δεκαοκτώ μήνες εργασίας για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο - υπάλληλο και το κατώτατο νόμιμο νομοθετημένο ημερομίσθιο, μη προσαυξημένο για κάθε τριετία προϋπηρεσίας επί τετρακόσιες τρεις (403) ημέρες εργασίας για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο - εργατοτεχνίτη, ανάλογα με την ηλικιακή διάκριση που θεσπίζει η υποπαράγραφος ΙΑ 11 του άρθρου πρώτου του Ν. 4093/2012. Συγκεκριμένα για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο: Για υπάλληλο ηλικίας άνω των 25 ετών, Μισθός 586,08 €, Επί μήνες εργασίας 18, Επιβαλλόμενο Πρόστιμο 10.549,44 €. Για υπάλληλο ηλικίας κάτω των 25 ετών, Μισθός 510,95 €, Επί μήνες εργασίας 18, Επιβαλλόμενο Πρόστιμο 9.197,10 €. Για εργατοτεχνίτη ηλικίας άνω των 25 ετών, ημερομίσθιο 26,18 €, Επί ημέρες εργασίας 403, Επιβαλλόμενο Πρόστιμο 10.550,54 €. Για εργατοτεχνίτη ηλικίας κάτω των 25 ετών, ημερομίσθιο 22,83 €, Επί ημέρες εργασίας 403, Επιβαλλόμενο Πρόστιμο 9.200,49 €. β) ...». Επίσης, στο άρθρο 2 της ίδιας υπουργικής απόφασης ορίζεται ότι: «Πλέον των προστίμων του άρθρου 1 ..., σε περίπτωση μη τήρησης από τον υπόχρεο εργοδότη Πίνακα Προσωπικού επιβάλλεται αμελλητί διοικητική κύρωση (αυτοτελές πρόστιμο), κατά δέσμια αρμοδιότητα, ύψους ... 500,00 ευρώ, χωρίς προηγούμενη πρόσκληση του εργοδότη για παροχή εξηγήσεων» και στο άρθρο 4 ότι: «α) Για την επιβολή των ανωτέρω κυρώσεων (προστίμων) των άρθρων 1 και 2 της παρούσας, συντάσσεται και επιδίδεται επί τόπου Δελτίο Ελέγχου, με το οποίο βεβαιώνεται το είδος της παράβασης, και συντάσσεται και επιδίδεται άμεσα, και όχι αργότερα από πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από το Δελτίο Ελέγχου, Πράξη Επιβολής Προστίμου, με την οποία προσδιορίζεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα ανωτέρω άρθρα 1 και 2 της παρούσης, το ύψος της κύρωσης (προστίμου) που αντιστοιχεί στην βεβαιωθείσα παράβαση ... β) ... δ) Κατά της Πράξης Επιβολής Προστίμου ασκείται προσφυγή ουσίας ενώπιον του αρμόδιου Διοικητικού Πρωτοδικείου μέσα σε εξήντα ημέρες από την επίδοσή της. Μέσα στην ίδια προθεσμία η προσφυγή κοινοποιείται με μέριμνα του προσφεύγοντος και με ποινή απαραδέκτου στην αρμόδια υπηρεσία που επέβαλε το πρόστιμο. Η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής και η άσκηση αυτής δεν αναστέλλουν την εκτέλεση της πράξης επιβολής προστίμου».

5. Επειδή, με την παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 1759/1988 (Α΄ 50), προστέθηκε στο τέλος του άρθρου 2 του α.ν. 1846/1951 (Α΄ 179) διάταξη με την οποία ορίζεται ότι: «Επίσης υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του νόμου αυτού τα πρόσωπα που παρέχουν εργασία εντός των ορίων της χώρας κατά κύριο επάγγελμα σε εργοδότες με τους οποίους είναι σύζυγοι ή συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθμού συγγένειας, εφ' όσον για την εργασία τους αυτή δεν υπάγονται υποχρεωτικά ή προαιρετικά στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ασφάλισης. Με κανονισμό ορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την πραγματοποίηση της ασφάλισης των παραπάνω προσώπων. …». Σε εκτέλεση της πιο πάνω διάταξης, εκδόθηκε ο «Κανονισμός ασφάλισης στο Ι.Κ.Α. των προσώπων που απασχολούνται σε επιχειρήσεις μελών της οικογένειάς τους», που εγκρίθηκε με την Φ.21/3288/20-12-1988 απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Β΄ 4/1989). Στο άρθρο 1 του Κανονισμού αυτού ορίζεται ότι: «Στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α., για όλους τους κλάδους ασφάλισής του καθώς και του Ι.Κ.Α. - Τ.Ε.Α.Μ. υπάγονται υποχρεωτικά τα πρόσωπα που παρέχουν εργασία μέσα στα όρια της χώρας κατά κύριο επάγγελμα σε εργοδότες με τους οποίους είναι σύζυγοι ή συγγενείς α΄ και β΄ βαθμού συγγένειας, εφόσον για την εργασία τους αυτή δεν υπάγονται υποχρεωτικά ή προαιρετικά στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης.». Ακολούθως, στο άρθρο 2, ορίζεται ότι: «H ασφαλιστική σχέση των προσώπων του άρθρου 1 αρχίζει και τελειώνει κάθε φορά από την ημέρα που θα αναγγελθεί έγγραφα στο Ίδρυμα η έναρξη της απασχόλησης ή η διακοπή αυτής από το απασχολούμενο πρόσωπο ή από τον αποδέκτη των υπηρεσιών του. Προϋπόθεση έναρξης ή διακοπής της ασφάλισης είναι η διαπίστωση της έγγραφα αναγγελθείσας απασχόλησης ή διακοπής από τα όργανα ασφάλισης. …». Με τις διατάξεις αυτές, θεσπίζονται ειδικές ρυθμίσεις για την υπαγωγή στην ασφάλιση του ΙΚΑ των προσώπων που απασχολούνται στην επιχείρηση του συζύγου τους ή συγγενών α΄ και β΄ βαθμού, ενόψει της δυσχέρειας που υφίσταται ως προς τη διακρίβωση της συνδρομής των γενικών προϋποθέσεων υπαγωγής στην ασφάλιση του ΙΚΑ των προσώπων αυτών, ειδικότερα δε ως προς τη διακρίβωση της ύπαρξης σχέσης εξαρτημένης εργασίας μεταξύ αυτών και του συζύγου ή συγγενούς που είναι αποδέκτης των υπηρεσιών τους, καθώς και ως προς την αμοιβή τους, λαμβανομένου υπόψη του ότι είναι σύνηθες η απασχόληση των προσώπων αυτών σε οικογενειακές επιχειρήσεις να λαμβάνει χώρα, είτε για λόγους ηθικής υποχρέωσης, είτε για λόγους κοινού οικογενειακού συμφέροντος, καθώς και ότι η συγγενική σχέση αμβλύνει τη σχέση εξάρτησης. Για τους λόγους αυτούς, με τις ειδικές αυτές ρυθμίσεις προβλέπεται η δυνατότητα υπαγωγής στην ασφάλιση του ΙΚΑ των προσώπων που απασχολούνται σε επιχειρήσεις προσώπων με τα οποία συνδέονται με οικογενειακούς δεσμούς, με διαφορετικές, και ευρύτερες σε σχέση με τις γενικές, προϋποθέσεις, αφού δεν απαιτείται αποδεδειγμένη σχέση εξαρτημένης εργασίας ούτε συγκεκριμένη αμοιβή αλλά μόνο απασχόληση κατά κύριο επάγγελμα και μη ασφαλιστική κάλυψη από άλλο ασφαλιστικό φορέα (βλ. ΣτΕ 3498/2005). Περαιτέρω, για την ειδική αυτή κατηγορία προσώπων, που παρέχουν εργασία σε εργοδότες με τους οποίους είναι σύζυγοι ή συγγενείς έως και τον δεύτερο βαθμό, προβλέπεται ρητώς ότι η ασφάλιση αρχίζει από την αναγγελία -εγγράφως- στο ΙΚΑ, από τα απασχολούμενα πρόσωπα ή τους αποδέκτες των υπηρεσιών τους, της έναρξης της απασχόλησης. Κατόπιν της έγγραφης αυτής αναγγελίας, διαπιστώνεται από τα ασφαλιστικά όργανα ότι συντρέχουν οι ειδικές περί συγγενικών προσώπων προϋποθέσεις υπαγωγής στην ασφάλιση, δηλαδή ότι υφίσταται πράγματι η αναγγελθείσα απασχόλησή τους και ότι αυτή αποτελεί το κύριο επάγγελμά τους. Συνεπώς, εάν η προϋπόθεση της έγγραφης αναγγελίας στο ΙΚΑ δεν έχει τηρηθεί αποκλείεται η υπαγωγή των πιο πάνω προσώπων στην ασφάλιση του Ιδρύματος (βλ. ΣτΕ 2433/2017 7μ, 3517/2009 7μ., 4703/2012, 1773/2008, 946/2005, 1868/2004, 730/2003).

6. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία της δικογραφίας, μεταξύ των οποίων και το 42839/2.4.2016 δελτίο ελέγχου των ελεγκτών υπαλλήλων της ΕΥΠΕΑ Περιφέρειας Αττικής του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, προκύπτουν τα ακόλουθα: Κατά τον έλεγχο που διενεργήθηκε από τα αρμόδια όργανα της προαναγερθείσας Υπηρεσίας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, στις 2.4.2016 και ώρα 21:35, στην επιχείρηση της προσφεύγουσας εταιρείας (λιανικό εμπόριο αρτοσκευασμάτων), επί της οδού ................., στην Αθήνα, βρέθηκε να απασχολείται η ................... (γεννηθείσα στις 3.4.1968) με την ειδικότητα της πωλήτριας και με ημερομηνία πρόσληψης στις 2.4.2016 (ημερομηνία του ελέγχου), η οποία δήλωσε ότι είναι σύζυγος του εργοδότη, χωρίς να αναγράφεται σε ισχύοντα πίνακα προσωπικού (Ε4) της επιχείρησης. Κατόπιν τούτου, εκδόθηκε σε βάρος της προσφεύγουσας εταιρείας η προσβαλλόμενη πράξη, με την οποία, κατ΄ επίκληση των διατάξεων του άρθρου 20 του ν. 4255/2014 και της υα Φ11321/11115/802/2.6.2014, της επιβλήθηκαν δύο (2) αυτοτελή πρόστιμα, συνολικού ποσού 11.049,44 ευρώ, ήτοι πρόστιμο 10.549,44 ευρώ λόγω μη αναγραφής σε Πίνακα Προσωπικού (Ε4) της προαναφερθείσας εργαζόμενης ηλικίας άνω των 25 ετών και πρόστιμο 500 ευρώ λόγω μη τήρησης του ισχύοντος Πίνακα Προσωπικού.

7. Επειδή, ήδη, με την κρινόμενη προσφυγή, όπως αναπτύσσεται με το από 18.4.2019 νομοτύπως κατατεθέν υπόμνημά της, η προσφεύγουσα εταιρεία επιδιώκει την ακύρωση της ανωτέρω πράξης προβάλλοντας, μεταξύ άλλων, ότι δεν υπέπεσε στις επίδικες παραβάσεις καθόσον δεν υφίστατο εργασιακή σχέση μεταξύ αυτής και της φερόμενης ως άνω εργαζόμενης. Προς τούτο δε η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι το επίμαχο κατάστημα αυτής πρόκειται για ένα μικρό καφέ – ζαχαροπλαστείο που λειτουργεί κατ΄ ουσία ως ατομική - οικογενειακή επιχείρηση του μοναδικού ομόρρυθμου εταίρου της, .........., ο οποίος επιμελείται την εν γένει λειτουργία αυτής προσφέροντας και ο ίδιος προσωπική εργασία ενώ, η φερόμενη ως εργαζόμενη, .................... είναι σύζυγος του η οποία κατά τον χρόνο του ελέγχου είχε απλά επισκεφθεί το κατάστημα μαζί με την παρέα της αναμένοντας το σύζυγό της να κλείσει το κατάστημα για να αναχωρήσουν μαζί. Προς απόδειξη των ισχυρισμών της, η προσφεύγουσα επικαλείται και προσκομίζει μεταξύ άλλων: α) το από 22.9.2014 ιδιωτικό συμφωνητικό σύστασης - καταστατικό αυτής και την ................ βεβαίωση έναρξης εργασιών μη φυσικού προσώπου αυτής κατατεθείσα στη ΔΟΥ Δ΄ Αθηνών από τα οποία προκύπτει ότι μοναδικός ομόρρυθμος εταίρος και διαχειριστής αυτής είναι ο ..................., β) την ................ άδεια ίδρυσης και λειτουργίας του επίμαχου καταστήματος (ζαχαροπλαστείο) του Δήμου Αθηναίων με υγειονομικό υπεύθυνο τον .............. και δυνατότητα ανάπτυξης οκτώ (8) σταθερών, δέκα (10) κινητών καθισμάτων και οκτώ (8) σκαμπώ, και γ) το ................ πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του προαναφερθέντος ομορρύθμου εταίρου της εκδοθέν από το Δήμο Διονύσου Αττικής από το οποίο προκύπτει ότι είναι έγγαμος με την ............... με την οποία έχουν αποκτήσει τρία (3) τέκνα και γ) αντίγραφο της ληξιαρχικής πράξης γάμου των .................. και ................ από το οποίο προκύπτει ότι ο γάμος αυτών τελέστηκε στις 4.1.1997. Αντιθέτως, το καθ’ ου με την οικεία έκθεση των απόψεών του ζητεί την απόρριψη της κρινόμενης προσφυγής, εμμένοντας στη νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης επιβολής προστίμου.

8. Επειδή, με τα ως άνω δεδομένα και τις διατάξεις που προεκτίθενται και όπως αυτές ερμηνεύθηκαν, το Δικαστήριο λαμβάνει, κατ΄ αρχάς, υπόψη ότι η ασφάλιση των προσώπων που παρέχουν εργασία σε εργοδότες με τους οποίους είναι σύζυγοι ή συγγενείς έως και τον δεύτερο βαθμό ρυθμίζεται από τις ειδικές διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 1759/1988 και του εκδοθέντος κατ’ εξουσιοδότησή του σχετικού Κανονισμού, οι οποίες προϋποθέτουν έγγραφη αναγγελία της έναρξης της απασχόλησης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, κατόπιν της οποίας διαπιστώνεται από τα ασφαλιστικά όργανα ότι συντρέχουν οι ειδικές περί συγγενικών προσώπων προϋποθέσεις υπαγωγής στην ασφάλιση (ήτοι κατά κύριο επάγγελμα πραγματική απασχόληση, καθώς και μη ασφαλιστική κάλυψη από έτερο ασφαλιστικό φορέα), χωρίς, δε, τη σχετική αναγγελία αποκλείεται η υπαγωγή τους στην ασφάλιση. Εξάλλου, η θέσπιση των ως άνω ειδικών προϋποθέσεων για την υπαγωγή των ανωτέρω προσώπων στην ασφάλιση του Ιδρύματος, οι οποίες είναι ευρύτερες και εν πολλοίς ευνοϊκότερες από τις γενικές προϋποθέσεις υπαγωγής των λοιπών μισθωτών στην ασφάλιση (ήτοι ύπαρξη εξαρτημένης εργασίας επ’ αμοιβή), δικαιολογείται από τους οικογενειακούς δεσμούς των προσώπων αυτών με τους αποδέκτες των υπηρεσιών τους, εξαιτίας των οποίων η σχέση εξάρτησης αμβλύνεται και, σε κάθε περίπτωση, καθίσταται δυσδιάκριτη. Καθοριστικό, λοιπόν, στοιχείο για την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων είναι η ύπαρξη στενής συγγενικής σχέσης ανάμεσα στον εργοδότη και τον απασχολούμενο, ενώ η ενδεχόμενη περιβολή της εργοδότριας επιχείρησης με νομική προσωπικότητα δεν κωλύει την εφαρμογή των εν λόγω διατάξεων, υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι η επιχείρηση διατηρεί οικογενειακό χαρακτήρα. Στην προκείμενη περίπτωση, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο προαναφερθέν δελτίο ελέγχου, η ................. βρέθηκε να απασχολείται στο κατάστημα της προσφεύγουσας ως πωλήτρια, ενώ, από τα προσκομισθέντα από την προσφεύγουσα εταιρεία στοιχεία προκύπτει αφενός ότι αυτή είναι σύζυγος του μοναδικού ομόρρυθμου εταίρου και διαχειριστή (..................) της αφετέρου του ότι έχει, ανεξαρτήτως της νομικής μορφής της, οικογενειακό χαρακτήρα για τον εν λόγω εταίρο. Λόγω, λοιπόν, της ανωτέρω συζυγικής σχέσης της ................. με τον ομόρρυθμο εταίρο της προσφεύγουσας εταιρείας, έχουν εφαρμογή, ως προς την εργασία της για λογαριασμό της εταιρείας αυτής, οι εν λόγω ειδικές διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 1759/1988 και του οικείου Κανονισμού, με αποτέλεσμα να απαιτείται, για την υπαγωγή της στην ασφάλιση του Ιδρύματος για την εργασία αυτή, προηγούμενη έγγραφη αναγγελία της έναρξης της απασχόλησής της στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (με μνεία του συγγενικού δεσμού). Ωστόσο, από τα στοιχεία του φακέλου της δικογραφίας δεν προκύπτει η υποβολή τέτοιας αναγγελίας ούτε, άλλωστε, προβάλλεται σχετικός ισχυρισμός από το καθ΄ου. Επομένως, η .............. δεν υπαγόταν αυτοδικαίως στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ούτε μπορεί να θεωρηθεί ότι υφίστατο, ως προς αυτή, υποχρέωση καταχώρισής της, ως εργαζόμενης με σχέση εξαρτημένης εργασίας, στον Πίνακα Προσωπικού της επιχείρησης (πρβλ. ΔΕΑ 3088/2007), με αποτέλεσμα να μη στοιχειοθετείται, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, η αποδοθείσα, σε βάρος της προσφεύγουσας, παράβαση της μη καταχώρισης εργαζομένου στον Πίνακα Προσωπικού της επιχείρησής της. Λαμβανομένου, περαιτέρω, υπόψη ότι στο συνταχθέν κατά τον έλεγχο δελτίο αναγράφεται, απλώς, ότι η .............. δεν βρέθηκε εγγεγραμμένη στον Πίνακα Προσωπικού, χωρίς, όμως, να αμφισβητείται η κατά τα λοιπά νόμιμη τήρηση του εν λόγω Πίνακα, δεν στοιχειοθετείται ούτε η έτερη, αποδοθείσα, σε βάρος της, παράβαση της μη τήρησης ισχύοντος Πίνακα Προσωπικού. Κατόπιν τούτων, η προσβαλλόμενη πράξη, με την οποία επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους, αντίστοιχα, 10.549,44 ευρώ και 500 ευρώ για τις προαναφερόμενες παραβάσεις, είναι παράνομη και ακυρωτέα, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την προσφυγή, παρελκούσης ως αλυσιτελούς της εξέτασης των λοιπών λόγων αυτής.

9. Επειδή, κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη προσφυγή κατά το μέρος που ασκείται από την πρώτη προσφεύγουσα εταιρεία πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη, Μ40/4.4.2016 Πράξη Επιβολής Προστίμου της Ειδικής Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφάλισης (ΕΥΠΕΑ) Περιφέρειας Αττικής του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Περαιτέρω, πρέπει να διαταχθεί η απόδοση του καταβληθέντος παραβόλου στην ως άνω εταιρεία (άρθρο 277 παρ. 9 του ΚΔΔ), ενώ, τέλος, πρέπει, κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων, να απαλλαγεί το καθ΄ού από τα δικαστικά έξοδα της προσφεύγουσας εταιρείας (άρθρο 275 παρ. 1 εδ. τελευταίο του ΚΔΔ).

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Δέχεται την προσφυγή κατά το μέρος που ασκείται από την πρώτη προσφεύγουσα εταιρεία.

Απορρίπτει την προσφυγή κατά το μέρος που ασκείται ατομικά από τον δεύτερο από τους προσφεύγοντες.  

Απαλλάσσει αυτόν από τα δικαστικά έξοδα του καθ΄ου. 

Ακυρώνει την Μ40/4.4.2016 Πράξη Επιβολής Προστίμου της Ειδικής Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφάλισης (ΕΥΠΕΑ) Περιφέρειας Αττικής του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Διατάσσει την απόδοση του καταβληθέντος παραβόλου στην προσφεύγουσα εταιρεία.

Απαλλάσσει το καθ΄ου ΕΦΚΑ από τα δικαστικά έξοδα της προσφεύγουσας εταιρείας.